تأثیر نظر بقیه روی یک دانشآموز
نظرات و احساسات اطرافیان، به ویژه معلمان و همسالان، تأثیر عمیقی بر رفتار و روحیه دانشآموزان دارند. پژوهشها نشان میدهد که معلمانی که دانش کافی در زمینه روانشناسی و ارتباط مؤثر دارند، میتوانند با ارتقاء روحیه و رفتار مثبت خود، بر دانشآموزان تأثیرگذار باشند. در واقع رفتار روحی معلم به طور مستقیم بر روحیه و انگیزه دانشآموزان تأثیر دارد و میتواند به تقویت احساسات مثبت یا منفی در آنها منجر شود [منبع: ISNAC].علاوه بر این، حلقه دوستیها و روابط اجتماعی نیز در این زمینه بسیار مهم است. انتخاب دوستان مناسب و حامی میتواند به افزایش اعتماد به نفس و انگیزه تحصیلی دانشآموزان کمک کند. بر عکس، دوستیهای منفی میتوانند منجر به احساس ناکامی و استرس شوند [منبع: بلدیاب].
عوامل مؤثر بر وابستگی دانشآموزان به نظرات دیگران
وابستگی دانشآموزان به نظرات دیگران تحت تأثیر چندین عامل است که میتواند شامل احساس عدم امنیت و اضطراب در محیطهای آموزشی باشد. نتایج تحقیقات نشان میدهد که عواملی چون ترس، اضطراب، شک و تردید، و نگرانی در مورد ارزیابیها و انتظارات والدین میتواند به شدت بر روی یادگیری و مشارکت دانشآموزان تأثیر بگذارد [منبع: فصلنامه تحقیقات جدید در علوم انسانی].عدم انطباق هدف و محتوا با علایق دانشآموزان، روابط معلم و دانشآموز، و وجود مشکلات عاطفی از دیگر عواملی هستند که موجب افت تحصیلی و وابستگی به نظرات دیگران میشود. این وابستگی میتواند به علت نگرانیهای ناشی از انتظارات و تصور در مورد قضاوت دیگران در محیط آموزشی تقویت شود .علاوه بر این، احساسات منفی و ناتوانیهای ناشی از اضطراب میتواند تأثیر ماندگاری بر روی فرآیند یادگیری دانشآموزان داشته باشد. در این راستا، مدیریت استرس و ایجاد محیطهای حمایتی و مثبت در مدرسه میتواند به کاهش وابستگی به نظرات دیگران کمک کند
راهکارهای کاهش وابستگی به نظرات دیگران
برای کاهش وابستگی به نظرات دیگران و تقویت اعتماد به نفس در دانشآموزان، میتوان از روشها و استراتژیهای زیر استفاده کرد:
ایجاد فضای حمایتی: فراهم کردن فضایی مثبت و حمایتی در خانه و مدرسه، به دانشآموزان کمک میکند تا احساس کنند که نظراتشان مهم است و ارزشمند هستند. این فضای حمایتی به آنها اعتماد به نفس میدهد تا نظرات خود را بدون ترس از قضاوت ارائه دهند.
تشویق به فعالیتهای گروهی: مدیریت و سازماندهی بازیهای تیمی و فعالیتهای گروهی موجب تقویت مهارتهای اجتماعی و ارتباطی دانشآموزان میشود. این تجربهها به آنها کمک میکند تا در جمع احساس امنیت بیشتری کنند و اعتماد به نفس خود را افزایش دهند.
تنظیم اهداف قابل دسترس: تعیین اهداف کوتاهمدت و سطح پایین برای دانشآموزان، به آنها کمک میکند تا احساس موفقیت و پیشرفت کنند. این کار نه تنها اعتماد به نفس آنها را افزایش میدهد، بلکه موجب کاهش فشار ناشی از انتظارات بالای اجتماعی نیز میشود.
ارائه بازخورد سازنده: کمک به دانشآموزان برای درک بازخوردها به عنوان ابزاری برای یادگیری و رشد، نه به عنوان انتقاد، میتواند به آنها کمک کند تا خود را بهتر بشناسند و نسبت به نظرات دیگران کمتر وابسته شوند.
نقش معلمان و والدین در کاهش وابستگی
نقش معلمان و والدین در کاهش وابستگی دانشآموزان به نظرات دیگران بسیار حیاتی است. تعامل سازنده و مداوم میان والدین و معلمان به ایجاد یک محیط حمایتی کمک میکند که در آن دانشآموزان احساس امنیت و ارزشمندی میکنند. والدین با کنترل فعالیتهای روزانه، تشویق به تلاش مستمر و ایجاد فضای مناسب برای مطالعه میتوانند به شکل قابل توجهی به موفقیت فرزندان خود کمک کنند [منبع].از سویی دیگر، معلمان میتوانند با ایجاد و حفظ یک محیط یادگیری حمایتی، نقش مشوق را ایفا کنند. این نقش شامل تحریک اعتماد به نفس دانشآموزان و حمایت از تلاشهای فردی آنها است [منبع]. برای تقویت این روابط، میتوان از راهکارهایی مانند تشکیل انجمن اولیا و مربیان، برگزاری جلسات آموزشی برای والدین و استفاده از فناوری برای ارتباط سریعتر بهره برد.ایجاد یک محیط امن و حمایتگر توسط معلمان و والدین میتواند به کاهش وابستگی دانشآموزان به نظرات دیگران و تقویت تواناییهای فردی آنها کمک نماید.

